atheisme.eu home
Er is geen god - wij maken ons leven zelf - atheisme.eu

 
home | doelstellingen | forum | nieuwsbrief | boeken | zoek | contact | links |


Atheisme, een wereldbeeld zonder goden. Alles over waarom we een wereld nodig hebben gebaseerd op secularisme, humanisme, rationalisme en vrije kritiek.

Lees de doelstellingen. Suggesties en kritiek kunnen hier ook worden geplaatst.

Alle artikelen

Alfabetisch

Categorieën

linkdump
maatschappij
opinie
religie
wetenschap

Doe

Agenda, evenementen, tips

nieuwsbrief

netwerk

Meest gelezen

1. (40600) Vergelijk de bijbel met de kora…
2. (16772) Atheïstische Beweging
3. (15894) Religie is een leugen gebaseerd…
4. (14462) Carol Tavris over cognitieve di…
5. (12476) Geloof of wetenschap - Cees Dek…
6. (12112) Jill Bolte Taylor over de herse…
7. (12012) Over bidden en de dood
8. (9921) Bertrand Russell: waarom ik gee…
9. (9569) De noodzaak van kritiek op de i…
10. (9416) Chris Buskes over de invloed va…

Extra

Powered by Pivot - 1.40.4: 'Dreadwind' 
XML: RSS Feed 
XML: Atom Feed 

« Ferdinand Domela Nieu… | Home | The definitive guide … »

Drogredenen in de bijbel: het argumentum ad hominem

18 09 11 - 20:25 - Categorie: atheisten Er zijn goede, minder goede, matige, slechte en erg slechte argumenten, redeneringen, discussiemethoden en debattechnieken. Daarnaast heb je argumenten, redeneringen, discussiemethoden en debattechnieken die goed lijken, maar slecht zijn. Daarom trappen we er vaak in. Dat zijn de drogredenen.
Aristoteles heeft al de eerste lijst drogredenen opgesteld. Tot nu toe worden ze bestudeerd in de argumentatietheorie. Ze zijn het amusantste onderwerp uit dit vak. Studenten zijn er altijd dol op. Ze bestuderen graag andermans redeneer- en discussiefouten.
Waar worden de drogredenen begaan? Overal: in ons eigen hoofd, het dagelijks leven, het bedrijfsleven, de politiek, de wetenschap, enzovoort, enzovoort.
Wie begaat ze? U, ik, iedereen. Zelfs God, Abraham, Mozes, de profeten, Jezus en Paulus begaan de ene drogreden na andere. In de Bijbel zijn nauwelijks goede argumenten en redeneringen te vinden. Vooral God en Jezus maken er vaak een potje van.
Voor deze site behandel ik per keer één type drogreden dat personages uit de Bijbel begaan. Ik begin met een van de bekendste: de persoonlijke aanval, argumentum ad hominem in het Latijn. De bijbelcitaten komen uit de Nieuwe Bijbelvertaling.

De directe persoonlijke aanval

De farizeeën vragen aan Jezus (Marcus 7: 5): ‘Waarom houden uw leerlingen zich niet aan de tradities van onze voorouders en eten ze hun brood met onreine handen?’
Jezus antwoordt (Marcus 7: 6): ‘Wat is de profetie van Jesaja toch toepasselijk op huichelaars als u!’
In plaats van uitleg of argumenten te geven maakt Jezus de tegenpartij uit voor huichelaars. De tegenpartij voorstellen als dom, oneerlijk, huichelachtig, onbetrouwbaar, enzovoort, is de eerste variant van de persoonlijke aanval. Hij heet de directe persoonlijke aanval. Jezus begaat hem vaak. Nog een voorbeeld uit een discussie van Jezus met de farizeeën en schriftgeleerden. Jezus zegt (Matteüs 23: 33): ‘Slangen zijn jullie, addergebroed, hoe denken jullie te kunnen ontkomen aan een veroordeling tot de Gehenna?’
God gebruikt een subtielere vorm van de directe persoonlijke aanval in een discussie met Mirjam en Aäron over Mozes. Mirjam en Aäron maken aanmerkingen op Mozes vanwege zijn huwelijk (Numeri 12:1): 1 [...] ‘Hij is met een Nubische getrouwd!’
God antwoordt (Numeri 12: 8): ‘[...] Hoe durven jullie dan aanmerkingen op mijn dienaar Mozes te maken?’
Met deze opmerking scheldt God Mirjam en Aäron niet direct uit, maar hij beschuldigt ze wel indirect van brutaliteit. Ze hebben geen recht van spreken.

De indirecte persoonlijke aanval

Dit laatste voorbeeld is een overgang naar de tweede variant van de persoonlijke aanval, de indirecte persoonlijke aanval. Ook hier wordt niet ingegaan op wat de andere partij heeft gezegd, maar er wordt niet gescholden. Er wordt gezinspeeld op zijn omstandigheden. Het is een poging zijn geloofwaardigheid te ondergraven door te wijzen op zijn belangen. Zijn bedoelingen deugen niet.
De farizeeën gebruiken deze indirecte persoonlijke aanval in een debat met Jezus (Johannes 8: 12-13): ‘Jezus nam opnieuw het woord. Hij zei: ‘Ik ben het licht voor de wereld. Wie mij volgt loopt nooit meer in de duisternis, maar heeft licht dat leven geeft. De Farizeeën wierpen tegen: ‘Uw getuigenis is niet betrouwbaar, want u getuigt over uzelf.’
In hun reactie gaan de Farizeeën niet in op wat Jezus heeft gezegd, maar proberen zij zijn hele getuigenis onderuit te halen door die onbetrouwbaar te noemen omdat hij van hemzelf komt, dus uit eigenbelang is ingegeven.
Simeon Petrus schrijft de opvattingen van personen met wie hij het niet eens is, ook aan eigenbelang toe (2 Petrus 2: 1-3): ‘Toch zijn er destijds onder het volk ook valse profeten opgetreden, en zo zullen er ook onder u dwaalleraren verschijnen. Ze zullen met verderfelijke ketterijen komen en zelfs de meester die hen heeft vrijgekocht verloochenen. Daarmee bewerken ze spoedig hun eigen ondergang. Velen zullen hun losbandig gedrag overnemen en zo de weg van de waarheid in opspraak brengen. Gedreven door hebzucht zullen ze u bedriegen met misleidende verhalen, maar hun vonnis is allang geveld, hun ondergang laat niet op zich wachten.’
Hier combineert Simeon Petrus de directe (‘valse profeten’) met de indirecte persoonlijke aanval (‘gedreven door hebzucht’).

De jij-bak

De derde variant van de persoonlijke aanval is ook gericht tegen de geloofwaardigheid van de andere partij. Nu gebeurt dat door op tegenstrijdigheden te wijzen tussen wat de andere partij naar voren heeft gebracht en wat hij eerder heeft gezegd of gedaan: ‘Alles wat je zegt, ben je zelf’. De Latijnse term is tu quoque: ‘jij ook’. De jij-bak dus.
God gebruikt de jij-bak tegen de Israëlieten, die beweren dat zijn wegen ontrechtvaardig zijn (Ezechiël 18: 25): ‘Nu zeggen jullie: “De wegen van de Heer zijn onrechtvaardig!” Maar luister, Israëlieten! Ben ik het die onrechtvaardig is? Gaan júllie niet eerder onrechtvaardige wegen?’

Dit zijn maar een paar voorbeelden van de drie vormen van de drogreden de persoonlijke aanval. De Bijbel barst ervan.

Deze tekst is een zeer verkorte versie van een hoofdstuk uit het boek Drogredenen in de Bijbel, dat Tjark Kruiger aan het schrijven is.
Tjark Kruiger is argumentatietheoreticus, vertaler Russisch en hij schrijft romans. Zijn antigodsdienstige roman Spiegelpaleis is in maart 2011 verschenen.

Auteur: Tjark Kruiger

Dit artikel is 2418 keer gelezen.


vier reacties

Lees eens mijnreligie.nl
kees () - 07 04 12 - 17:02

Julie snappen een ding niet.God doet wat hij wil,letterlijk en figuurlijk.Mensen naar de hel sturen geen probleem naar de hemel ook geen probleem.Maar hij is toch barmhachtig ja dat klopt maar hij is ook iemand die je moet vrezen.Wat dacht je dan,alles vreten wat hij geef alles zuipen wat hij geeft alles gebrijken wat hij geeft alles ervaren wat hij je geeft enz.......oneindig toch.En als het je niet aanstaat waarom maak je er geen eind aan,maar dat durv je niet he.
Ben je nou echt kwaad op hem,hij bestaat toch niet.
Nee julie zijn kwaad op de gelovigen he op moslims op cristens op joden,waarom zie ik geen Humanisme op dit gebied bij julie.
adem () - 24 06 16 - 18:30

Sommigen schrijven, anderen stellen het samen, weer anderen noemen het heilig en later onfeilbaar. Dan is er geen ruimte voor discussie en moet je begrijpen dat "hij" doet wat hij wil? Je leeft in een kleine wereld die begrenst wordt met begrippen uit een samengesteld boek uit de 2e/3e eeuw van deze tijd. Maar een reactie geven is al een begin:)
Ryan - 19 07 17 - 21:11

In één woord: briljant. Ik ben benieuwd naar het vervolg. Job is ook een mooi voorbeeld. Hij stelt allerlei eerlijke vragen over zijn lijden maar krijgt als antwoord: Wie denk je wel dat je bent?
Piet van Dijk () - 28 12 22 - 11:12


  
Persoonlijke info onthouden?


 

Kattebel:
Verberg email:
 


Kleine lettertjes: Alle HTML-tags behalve <b> en <i> zullen uit je reactie worden verwijderd. Je maakt links door gewoon een URL of email-adres in te typen.

Laatste Reacties

Piet van Dijk (Vergelijk de bijb…): Heel vreemd. Als ik bijbe…
Piet van Dijk (Drogredenen in de…): In één woord: briljant. I…
Rita Wiersum (Is het tijd voor …): Hallo vrienden, mijn naam…
Jos (Ferdinand Domela …): Puur uit interesse, hoewe…
Max (Wanneer gaat het …): @Anton- 27 08 11 - 21:08:…
Edward Apcar (Religie is een le…): Mooi geredeneerd, maar he…
Jan (Religie is een le…): Eeuwenlang was Europa het…
Edward Apcar (Vergelijk de bijb…): In eerste instantie had i…
Max (Vergelijk de bijb…): Altijd lachen als islam-g…
Edward Apcar (Vergelijk de bijb…): Fout, beste Max, Christe…
Max (Vergelijk de bijb…): @Lancar (URL) - 07 12 18 …
Max (Vergelijk de bijb…): Moslims denken dat ze God…
frans lautenslage… (Religie is een le…): Maak u niet druk over het…
Yoram Diamand (Creationistische …): https://www.dropbox.com/s…
Edward Apcar (Religie is een le…): Door een of andere duiste…
Edward Apcar (Wanneer gaat het …): Ook nu weer wat aan de la…

Bol.com boeken

God the Failed Hypothesis?
God the Failed Hypothesis?
Victor Stenger

De natuurkundige Victor Stenger accepteert de stelling niet dat het niet bestaan van god onbewijsbaar is. Sinds de opmars van de wetenschap is op prak

Ga naar de boekenpagina.

Forum activiteit

Zoek!


« Maart 2024
Z M D W D V Z
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Linkdump

Zondag 13 Mei 2012 at 12:40 am

Ultieme reis door het universum en de tijd, met uitleg over hoe de modernste technieken informatie geven.
Bekijk groot formaat
Dinsdag 22 Februari 2011 at 7:43 pm

Willekeurig deel uit een reeks weerleggingen van heilige hallucinaties, ter lering en vermaak.
Bekijk groot formaat
Zondag 12 December 2010 at 03:27 am

Hele aparte diabolis in musica in deze Handel-interpretatie van Edward Current en Steven Clark. Om alvast in de kerststemming te komen.
Bekijk groot formaat
Zaterdag 09 Oktober 2010 at 7:39 pm

Ray Comforts onbekendheid met de oorsprong van de hond inspireert tot evolutiefilmpje.
Bekijk groot formaat
Zondag 19 September 2010 at 12:42 pm

De paus heeft te vaak gezegd dat Hitler een atheist was. Hitler was een katholiek, en werd om die reden gesteund door het Vaticaan tegen het opkomende atheïsme.
Bekijk groot formaat
Vrijdag 02 Juli 2010 at 8:55 pm

Een vrije vertaling van de film Critical Thinking van Qualiasoup.
Bekijk groot formaat
Dinsdag 06 April 2010 at 12:30 am

Wie zegt niet in het bovennatuurlijke te geloven krijgt vaak te horen dat hij zich 'open moet stellen'. Maar wat is dat eigenlijk, open mindedness?
Bekijk groot formaat
Zaterdag 20 Februari 2010 at 05:07 am
Bekijk groot formaat
Maandag 07 December 2009 at 4:25 pm Eugenie Scott houdt een lezing met de titel Creationism: still crazy after all those years.


Bekijk groot formaat
Zaterdag 01 Augustus 2009 at 3:51 pm Voor wie deze documentaire nog niet heeft gezien: deel 1 en deel 2.

Bekijk groot formaat
 

Unbenanntes Dokument

© 2007 atheisme.eu